مریم گلی: گیاهشناسی، خواص و توصیه‌های قبل از مصرف
نام تجاری گیاه:
Sage
نام علمی گیاه:
Salvia officinalis L.
.jpg)
تاریخچه و گیاهشناسی:
مریم گلی (سیج) یا مریم گلی باغی، گیاهی از خانواده نعناعیان و جنس سالویاست. (سالویا، بزرگترین جنس از خانواده نعناعیان است (1) که شامل حدود 700 تا 900 گونه مختلف به شکل های بوته، گیاهان علفی چندساله و یکساله است. (2))
اگرچه مریم گلی باغی در بسیاری از نقاط دنیا اهلی شده، اما در واقع بومی منطقه مدیترانه است. (3) نام جنس گیاه یعنی Salvia به معنای «شفا دادن» و نام گونه آن یعنی officinalisبه معنای «دارویی» است. پس، واضح است که مریم گلی در ارتقاء سطح سلامت و درمان بیماری ها شهرت تاریخی (4) داشته و استفاده از آن در آشپزی یا به عنوان دارو سابقه ای طولانی دارد. (3) این گیاه امروزه هم در تهیه غذا جایگاه ویژه ای دارد (2) و از آن به عنوان طعم دهنده در محصولات نانوایی، گوشت و فرآورده های گوشتی، چاشنی ها و سس ها و ترشیجات، سبزیجات فرآوری شده، سوپ ها، عصاره های گوشتی، چربی ها و روغن ها و ... بسیار استفاده می کنند. (5)
بخش های دارویی این گیاه برگ های تازه و خشک شده، بخش های هوایی گل دهنده تازه، روغن های استخراج شده از گل ها و ساقه ها هستند. (6)
مریم گلی بوته ای همیشه سبز و چندساله است (3) که ارتفاع آن به 60 سانتی متر می رسد. (2) ساقه های این گیاهِ معطر و دارویی چوبی، (3) راست، چهارگوش، بسیار منشعب و دارای شاخه های سبز پُرزدار هستند. (7) برگ‌هایی بیضی شکل، سبز-خاکستری، ضخیم (2)، معطر، تندمزه و بسیار گس دارد (6) که دمبرگ دار، متقابل، ساده (دارای یک پهنک) و کشیده هستند؛ سطح برگ چین و چروک‌دار (7) با پرزهای سفید در سطح زیرین و پرزهای مایل به سبز یا خاکستری مایل به سبز در سطح رویی است. (1)
گل های آن آبی، یاسی یا سفید و به شکل گل آذین های خوشه ای هستند. دانه ها قهوه ای تیره، بیضی شکل و بسیار کوچک هستند. (2)
دانستنی های کشاورزی
-مریم-گلی.jpg)
خواص مریم گلی:
تنظیم فشار خون
در سال 2009، در مطالعه ای به 6 داوطلب (6 زن سالم 40 تا 50 ساله) به مدت 4 هفته، دو بار در روز چای مریم گلی (به میزان 300 میلی لیتر) دادند و مشاهده کردند که هم فشار خون سیستولیک (عدد اول یا عدد بالا) و هم فشار خون دیاستولیک (عدد دوم یا عدد پایین) در آنها تا حدی کاهش یافت. (8)
تنظیم قند خون
در سال 2016، به منظور ارزیابی اثر عصاره های آبی برگ های مریم گلی بر قند خون رت های مبتلا به دیابت، مطالعه ای را انجام دادند.
رت ها به مدت 5 هفته، عصاره های آبی مریم گلی در دوز 300 میلی گرم بر کیلوگرم را مصرف کردند. تجویز چای مریم گلی بر رت های غیردیابتی اثر نداشت، اما قند خون رت های دیابتی را به میزان قابل توجهی کاهش داد. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که مریم گلی کاهنده قند خون است؛ این اثر ممکن است به دلیل فعالیت های آنتی اکسیدانی اش باشد. (9)
در سال 2006، در مطالعه ای روی موش های صحرایی مشاهده شد که چای مریم گلی قند خون ناشتا را به طور قابل توجهی کاهش می دهد و اثری شبیه متفورمین دارد. (10) (متفورمین یک داروی ضددیابت خوراکی است که در درمان دیابت نوع 2 از آن استفاده می کنند؛ این دارو تولید قند خون در کبد را کاهش و عملکرد انسولین را افزایش می دهد. (11))
در سال 2013، در یک کارآزمایی بالینی، اثر عصاره مریم گلی (دوز 150 میلی گرم) را بر 80 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 که نتوانسته بودند بیماری خود را به خوبی کنترل کنند، بررسی کردند. نتایج نشان داد میزان قند خون 2 ساعت بعد از غذا در این بیماران، نسبت به گروه کنترل، به طور قابل توجهی کاهش یافت. بنابراین، می توان نتیجه گرفت که مریم گلی ممکن است برای کاهش قند خون 2 ساعت بعد از غذا در بیماران دیابتی مفید باشد.
تغییر قابل توجهی در هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) و قند خون ناشتا بین دو گروه مریم گلی و کنترل وجود نداشت؛ احتمالاً برای کاهش قند خون ناشتا و HbA1c دوز بیشتری نیاز است. (12)
همچنین، در سال 2009، در مطالعه ای روی رت های مبتلا به دیابت مشاهده شد که اثر عصاره های این گیاه، مانند داروی ضددیابتی گلی‌بن‌کلامید، به دوز آن بستگی دارد یعنی هرچه عصاره غلیظ‌تر باشد، فعالیت ضددیابتی آن هم بیشتر است. (13)
در این مطالعه، عصاره مریم گلی سطح انسولین رت های دیابتی را افزایش داد؛ این اثر مریم گلی می تواند به دلیل وجود موادی در عصاره گیاه باشد که از سلول های بتای لوزالمعده (پانکراس) در برابر تخریب بیشتر محافظت کرده و ترشح انسولین را تحریک می کنند. عصاره مریم گلی حاوی رزمارینیک اسید، فنولیک اسیدها، ترکیبات کارنوسیک و فلاونوئیدها یا مشتقات آنهاست. (14)
تنظیم چربی خون
در سال 2016، برای ارزیابی اثر عصاره های آبی برگ های مریم گلی بر سطح پروفایل لیپیدهای خون مانند تری گلیسریدها (TG)، کلسترول کل (TC)، کلسترول خوب (HDL) و انواع کلسترول بد (LDL، VLDL)، مطالعه ای را روی رت های مبتلا به دیابت انجام دادند.
عصاره های آبی مریم گلی در دوز 300 میلی گرم بر کیلوگرم به مدت 5 هفته مصرف شدند. مشاهده شد که چای مریم گلی پارامترهای پروفایل لیپید (شامل TG،TC، HDL، LDL و VLDL) را به طور قابل توجهی بهبود داد. بنابراین، می توان توصیه کرد که بیماران مبتلا به کلسترول بالا (چربی خون بالا) در کنار درمان معمول خود، از چای مریم گلی هم استفاده کنند. (9)
همچنین در سال 2009، به منظور ارزیابی خواص چای مریم گلی بر میزان کلسترول کل، کلسترول LDL و کلسترول HDL در انسان، مطالعه ای با مشارکت 6 داوطلب (6 زن سالم 40 تا 50 ساله) انجام شد.
به مدت 4 هفته، دو بار در روز به شرکت کنندگان چای مریم گلی (به میزان 300 میلی لیتر) دادند و مشاهده کردند که در طول درمان و دو هفته بعد از اتمام آن، میزان کلسترول LDL و کلسترول کل خون کاهش و کلسترول HDL افزایش یافت. هیچگونه اثر سمیّت کبدی یا عارضه جانبی دیگری مشاهده نشد. (8)
در سال 2016، به منظور ارزیابی اثربخشی و ایمنی مصرف «عصاره مریم گلی با داروی استاتین» برای بهبود پروفایل لیپید (شامل تری گلیسرید، کلسترول کل، کلسترولهای LDL و HDL)، مطالعه ای را روی 50 بیمار مبتلا به دیابت نوع 2 و چربی خون انجام دادند. (استاتین دارویی است که به کاهش کلسترول خون کمک می کند.)
مشاهده شد که این عصاره میزان کلسترول کل، LDL و تری گلیسرید را کاهش اما میزان کلسترول HDL را افزایش داد.
عصاره مریم گلی فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجهی دارد که ممکن است برای جلوگیری از عوارض قلبی - عروقی مرتبط با دیس لیپیدمی (اختلال در میزان چربی خون) در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مفید باشد. علاوه بر این، به نظر می رسد استفاده از عصاره مریم گلی در کنار درمان با داروی استاتین نه تنها بی خطر است، بلکه پروفایل لیپید را نیز بهبود می دهد. (15)
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
اسهال مرتبط با تحرک به دلیل حرکت سریع غذا در روده ها ایجاد می شود. اگر غذا بسیار سریع در دستگاه گوارش حرکت کند، زمان کافی برای جذب مواد مغذی و آب کافی وجود ندارد. این نوع اسهال را می توان با داروی ضداسهال مانند لوپرامید درمان کرد. (16) (لوپرامید با کاهش حرکات روده، سرعت انتقال محتویات روده را کندتر می کند. (17))
در سال 2011، در مطالعه ای فعالیت ضد اسهال مرتبط با تحرک چای مریم گلی را روی موش های آزمایشگاهی بررسی و با لوپرامید مقایسه کردند. یافته های این مطالعه نشان داد که چای مریم گلی، در مقایسه با داروی لوپرامید، به طور قابل توجهی این نوع اسهال را مهار می کند. (16)
همچنین، مطالعه ای در سال 2011 نشان داد که عصاره خام مریم گلی به دلیل وجود ترکیباتی که تسکین دهنده روده هستند، حرکات روده را مهار کرده و از همین طریق، از اسهال جلوگیری می کند.
نتایج این تحقیق نشان داد که استفاده دارویی از مریم گلی در اختلالات روده ی بیش فعال مانند اسهال امکانپذیر است. (11)
بهبود عملکرد کبد
براساس مطالعه ای در سال 2005، نوشیدن دمنوش مریم گلی وضعیت آنتی اکسیدانی کبد در مدل حیوانی را بهبود می دهد. در این مطالعه، محققین از طریق اندازه گیری میزان فعالیت آنزیم های ترانس آمیناز خون (AST و ALT)، فعالیت گلوتاتیون اِس-ترانسفراز (GST) و گلوتاتیون ردوکتاز (GR) در کبد، پتانسیل آنتی اکسیدانی دمنوش مریم گلی را ارزیابی کردند. یافته ها نشان داد که نوشیدن دمنوش مریم گلی به مدت 14 روز اثر سمّی بر کبد نداشت. از طرف دیگر، این دمنوش فعالیت آنزیم GST کبد را به طور قابل توجهی افزایش داد. (18) (GST یک آنزیم کمکی مهم در سیستم دفاعی آنتی اکسیدانی است. (19))
این مطالعه نشان می دهد ترکیبات موجود در دمنوش مریم گلی وضعیت آنتی اکسیدانی کبد را بهبود می دهند. (18)
در سال 2015، در مطالعه ای اثر عصاره الکلی مریم گلی بر افزایش مقاومت سلول های کبدی در برابر استرس اکسیداتیو (20) (عدم تعادل بین رادیکال‌های آزاد و آنتی اکسیدان‌ها در بدن (21)) را بررسی کردند. به مدت 2 هفته، حیوانات آزمایشی از آبی تغذیه کردند که با عصاره اتانولی مریم گلی غنی شده بود. در نهایت، به این نتیجه رسیدند که عصاره مریم گلی مقاومت سلول های کبدی در برابر استرس اکسیداتیو را افزایش می دهد و می تواند به عنوان یک مکمل تغذیه ای یا رژیمی ارزان قیمت، در پیشگیری از بیماری های کبدی و سایر بیماری های ناشی از استرس اکسیداتیو مفید باشد. (20)
تسریع کاهش وزن
در سال 2015، اثر دمنوش مریم گلی بر چاقی ناشی از رژیم غذایی با فروکتوز و چربی بالا (HFF) را در رت ها بررسی کردند.
رژیم غذایی HFF به دلیل افزایش سنتز اسید چرب در کبد، ذخیره تری گلیسرید در بافت چربی و در نهایت، افزایش توده چربی، باعث افزایش وزن می شود. به همین علت، در این مطالعه، وزن نسبی بافت چربی شکمی را اندازه گیری کردند. مصرف دمنوش مریم گلی از افزایش توده چربی شکمی جلوگیری کرد. کاهش توده چربی با حفاظت از بدن در برابر تغییرات متابولیکی مانند دیس لیپیدمی (اختلال در میزان چربی‌های خون) و خطر بروز بیماری قلبی - عروقی مرتبط است. (22)
در سال 2004، در مطالعه ای مشاهده شد که عصاره متانولی برگ های مریم گلی به طور قابل توجهی از افزایش سطح تری گلیسرید خون و فعالیت آنزیم لیپاز پانکراسی (23) (آنزیم ضروری برای هضم و جذب چربی های رژیمی (24)) جلوگیری کرد و در نهایت، در کاهش وزن و چاقی مؤثر بود.
کارنوسیک اسید و کارنوسول موجود در این عصاره، فعالیت آنزیم لیپاز پانکراس را تا حد زیادی مهار کردند. کارنوسیک اسید از افزایش تری گلیسرید خون و افزایش وزن بدن هم جلوگیری کرد. (23)
بهبود عملکرد مجاری تنفسی و ریه
در بیماری آسم و سایر بیماری های آلرژیک، التهاب را از طریق تولید بیش از حد ایمونوگلوبولین E (IgE) و هجوم لکوسیت ها خصوصاً ائوزینوفیل ها تشخیص می دهند. در صورت بروز آلرژی (حساسیت)، اینترلوکین های 4 و 5 که به ترتیب برای تولید IgE و ائوزینوفیل ضروری هستند، توسط ماست سل ها (نوعی گلبول سفید خون) تولید می شوند. (25)
در سال 2012، اثرات ضدالتهابی، محافظتی و تنظیم کردن سیستم ایمنی بدن توسط عصاره آبی مریم گلی را در موش های مبتلا به آسم بررسی کردند. تعداد کل گلبول های سفید خون، میزان اینترلوکین های 4 و 5 در بافت ریه، تعداد ائوزینوفیل ها در بافت ریه و میزان IgE کل در خون موش های مبتلا به آسم به میزان قابل توجهی افزایش یافته بود اما مصرف عصاره آبی مریم گلی تعداد سلول های التهابی و اینترلوکین های 4 و 5 در بافت ریه، میزان IgE خون و همچنین، نفوذ ائوزینوفیل ها در بافت ریه را به طور قابل توجهی کاهش داد. این نتایج نشان می دهند که هنگام بروز بیماری آسم برونشی آلرژیک (تورم و تنگ شدن راه هوایی ریه ها به دلیل حساسیت به عوامل بیرونی)، مصرف خوراکی مریم گلی ممکن است خاصیت ضدالتهابی داشته باشد و عملکرد سیستم ایمنی بدن را تنظیم کند. (26)
در سال 2015، به منظور بررسی کاربرد دارویی عصاره آبی متانولی بخش های هوایی مریم گلی در بیماری آسم، آن را درون بدن موجود زنده بررسی کردند. مریم گلی (در دوزهای 1 تا 10 میلی گرم/کیلوگرم) برونکواسپاسم (27) (انقباض یا سفت شدن عضلات مجاری تنفسی ریه ها (28)) را به صورت وابسته به دوز در رت های بیهوش مهار کرد و قدرت آن سه برابر بیشتر از آمینوفیلین (دارویی برای درمان مشکلات تنفسی) بود. این نتایج نشان می دهند که عصاره خام مریم گلی دارای فعالیت برونکودیلاتوری است و استفاده دارویی از آن در درمان آسم و سرفه مفید است. (27)
(برونکودیلاتورها داروهایی هستند که با شل کردن عضلات ریه و گشاد کردن راه های تنفسی (برونش) تنفس را آسان تر می کنند. (29))
بهبود عملکرد سیستم عصبی
در سال 2015، مطالعه ای با هدف بررسی فعالیت های ضد ابتلا به فراموشی و آنتی اکسیدانی عصاره آبی مریم گلی روی موش ها انجام شد. نتایج نشان داد که عصاره آبی مریم گلی حاوی مقدار زیادی ترکیبات فنولی کل و فلاونوئیدها است. این عصاره فعالیت آنتی اکسیدانی بسیار جالبی نشان داد. همچنین، فعالیت آنزیم استیل کولین استراز در موش های تحت درمان با این عصاره به میزان قابل توجهی کاهش یافت. (30) (درمان بیماری آلزایمر با استفاده از داروهای مهارکننده فعالیت آنزیم استیل کولین استراز صورت می گیرد. (31))
براساس یافته های این مطالعه، عصاره آبی برگ های مریم گلی برای تقویت حافظه موش های نر بالغ مؤثر هستند؛ این امر کاربرد آنها در طب سنتی برای درمان اختلالات حافظه را تأیید می کند. (30)
در سال 2003، به منظور ارزیابی اثربخشی و ایمنی عصاره الکلی مریم گلی با دوز ثابت 60 قطره در روز بر بیماران 65 تا 80 ساله مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط طی یک دوره 4 ماهه، مطالعه ای انجام شد. نتایج نشان داد که بعد از 4 ماه، اثر عصاره مریم گلی بر عملکرد شناختی از دارونما بسیار بهتر بود. علاوه بر این، مریم گلی ممکن است بی قراری بیماران مبتلا به آلزایمر را کاهش دهد. (32)
ضد التهاب
در سال 2010، ضددرد و ضدالتهاب بودن عصاره های آبی و الکلی (بوتانول) برگ های مریم گلی را در مدل حیوانی بررسی کردند. براساس نتایج این مطالعه، هر دو عصاره ضددرد و ضدالتهاب هستند و برای تسکین درد ناشی از التهاب مفیدند. این مطالعه استفاده سنتی از این گیاه برای تسکین درد را تأیید می کند. (33)
براساس مطالعه ای در سال 2012، اسانس روغنی بخش های هوایی خشک شده مریم گلی نیز ضد التهاب هستند. (34) همچنین، گزارش شده است که بین عصاره های مختلف مریم گلی، عصاره کلروفرمی عملکرد ضدالتهابی بیشتری دارد، در حالیکه عصاره متانولی و اسانس روغنی عملکرد کمتری نشان می دهند. به احتمال زیاد، عامل خاصیت ضدالتهابی و ضددرد این گیاه ترکیبات فلاونوئیدها و ترپن ها هستند. مانول، کارنوسول و اورسولیک اسید از ترپن ها یا ترپنوئیدهای ضدالتهاب هستند. عملکرد ضدالتهابی اورسولیک اسید دو برابر قوی‌تر از ایندومتاسین (یک داروی ضدالتهاب قوی) است. (35)
تسکین علائم یائسگی
متداول ترین نوع پوکی استخوان، تحلیل استخوان به دلیل کمبود هورمون تخمدانی در دوران یائسگی است. از گیاه مریم گلی که حاوی فیتواستروژن های فلاونوئیدی است، برای کاهش علائم یائسگی استفاده می کنند. شواهد نشان می دهند غذاها و نوشیدنی های غنی از فلاونوئید ممکن است برای سلامت استخوان ها مفید باشند.
در سال 2010، به منظور ارزیابی اثر محافظتی دمنوش مریم گلی بر پیشرفت تحلیل استخوان رت های ماده یائسه، مطالعه ای را انجام دادند. در پایان دوره درمان (بعد از 2 ماه)، تراکم مواد معدنی استخوان و میزان کلسیم، فسفر، استرادیول (نوعی هورمون استروژن برای کاهش علائم یائسگی) و فسفاتاز قلیایی خون در رت های یائسه را اندازه گیری کردند. (افزایش فسفاتاز قلیایی خون باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان در زنان یائسه می شود.) مشاهده شد که مصرف دمنوش مریم گلی افت تراکم مواد معدنی استخوان را به میزان قابل توجهی کاهش داد، از افزایش فسفاتاز قلیایی خون جلوگیری کرد و میزان کلسیم، فسفر و استرادیول خون را افزایش داد. این یافته ها نشان می دهند که دمنوش مریم گلی در کاهش تحلیل استخوان در زنان یائسه مؤثر است. (36)
در یک کارآزمایی بالینی در سال 2011، 71 زن یائسه با حداقل 5 مرتبه گُرگرفتگی در روز، به مدت 8 هفته، روزانه یک قرص «برگ تازه مریم گلی» مصرف کردند. مشاهده شد که هر هفته (از هفته اول تا هشتم)، میانگین تعداد کل گرگرفتگی ها در روز به میزان قابل توجهی کاهش یافت. بنابراین، مریم گلی تازه برای درمان گرگرفتگی و علائم مربوط به یائسگی مؤثر است. (37)
ضد سرطان
سرطان روده بزرگ (سرطان کولورکتال) به میزان بسیار زیادی به رژیم غذایی ارتباط دارد؛ به همین دلیل، از نظر علمی بسیار مورد توجه است. یافته ها نشان می دهند که دمنوش مریم گلی از سرطان روده بزرگ در رت ها جلوگیری می کند. همچنین، این دمنوش بر رده های سلول سرطانی اثر سمّیت سلولی دارد و اثرات منفی پرتودرمانی که در درمان سرطان استفاده می شود را کاهش می دهد. (1)
در سال 2007، فعالیت ضدسرطانی اسانس روغنی مریم گلی را در شرایط آزمایشگاهی روی سلول های سرطانی بررسی کردند. مشاهده شد که آلفا-هومولن و ترانس-کاروفیلن استخراج شده از اسانس روغنی مریم گلی رشد سلول سرطانی را مهار می کنند. (38)
خواص مریم گلی:
مواد موثره و ارزش تغذیه ای مریم گلی
روغن فرّار: اجزای تشکیل دهنده اصلی عبارتند از: آلفا و بتا-توژن، 1،8-سینئول، کامفور، بورنئول، ایزوبوتیل استات، کامفن، لینالول، آلفا و بتا-پینن، ویریدیفلورول، آلفا و بتا-کاریوفیلن (هومولن).
مشتقات کافئیک اسید: رزمارینیک اسید، کلروژنیک اسید.
دی ترپن ها: اجزای تشکیل دهنده اصلی عبارتند از: کارنوسولیک اسید (پیکروسالوین)، رزمانول، سافی‌سینولید.
فلاونوئیدها: شامل آپی‌ژنین 7-گلیکوزیدها، لوتئولین 7-گلیکوزیدها، تعداد زیادی آگلیکون های متوکسیله مثل جنکوانین، جنکوانین-6-متیل اتر.
تری ترپن ها: جزء تشکیل دهنده اصلی اورسولیک اسید است. (6)
دمنوش مریم گلی حاوی ویتامین C، ترکیبات فنولی مانند فلاونوئیدها و فلاوانول ها و مواد معدنی (مانند پتاسیم، سدیم، منیزیم، کلسیم و آهن) است. (39)
آژانس نظارتی مکمل های دارویی آلمان (کمیسیون E) استفاده از مریم گلی را برای کاهش اشتها، التهاب دهان و حلق، تعریق بیش از حد و علائم سوء هاضمه تأیید کرده است. (6)
دهقانان ایتالیایی مریم گلی را «حافظ سلامتی» می دانند. بسیاری از افراد در این کشور، برگ این گیاه را با نان و کره می خورند و این شیوه را بهترین و سالم ترین روش مصرف آن می دانند. (40)
- میانگین دوز خوراکی روزانه 4 تا 6 گرم از برگ گیاه است. (6)
- همچنین، براساس یک مطالعه، مصرف 3 تا 6 فنجان دمنوش برگ مریم گلی در روز (1.5 گرم در 150 میلی لیتر آب) ایمن است. (41)
1 تا 2 ساعت قبل یا بعد از غذا.
عوارض جانبی و واکنش های حساسیت زا
مصرف خوراکی
مریم گلی در مقادیری که به طور معمول در غذا استفاده می شود، احتمالاً ایمن است. مصرف خوراکی آن در مقادیر دارویی تا 4 ماه ایمن به نظر می رسد، اما مصرف خوراکی آن در دوزهای بالا یا برای مدت طولانی احتمالاً ناایمن است. برخی از انواع مریم گلی حاوی یک ترکیب شیمیایی به نام «توژن» هستند که می تواند باعث تشنج و آسیب به کبد و سیستم عصبی شود و مصرف بیش از حد آن می تواند سمّی باشد. میزان توژن با توجه به گونه مریم گلی، زمان برداشت، شرایط رشد و سایر عوامل متغیر است.
مصرف موضعی
مصرف موضعی مریم گلی روی پوست تا یک هفته، ایمن به نظر می رسد.
استنشاق
استنشاق اسانس روغنی مریم گلی برای رایحه درمانی ایمن به نظر می رسد.
بارداری و شیردهی
مصرف مریم گلی در دوران بارداری به دلیل احتمال وجود ترکیب شیمیایی توژن، احتمالاً ناایمن است. توژون قاعده‌آور است و این موضوع می تواند منجر به سقط جنین شود.
اگر در دوران شیردهی هستید نیز از مصرف آن پرهیز کنید. برخی شواهد نشان می دهد که توژن ممکن است میزان شیر مادر را کاهش دهد.
دیابت
مریم گلی ممکن است سطح قند خون افراد مبتلا به دیابت را کاهش دهد. بنابراین، اگر مبتلا به دیابت هستید و مریم گلی مصرف می‌کنید، به علائم قند خون پایین (هایپوگلایسمی) توجه کنید و قند خونتان را به دقت کنترل کنید. ممکن است لازم باشد پزشک دوز داروهای دیابت شما را تغییر دهد.
شرایط حساس به هورمون مانند سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز یا فیبروئیدهای رحم
مریم گلی ممکن است اثری مشابه استروژن (از هورمون های جنسی زنانه) داشته باشد. اگر شرایطی دارید که ممکن است با قرار گرفتن در معرض استروژن بدتر شود، از مریم گلی استفاده نکنید.
فشار خون پایین
مصرف مریم گلی توسط افراد مبتلا به فشارخون پایین، ممکن است باعث افت فشار خون شود. پس، حتماً فشار خونتان را کنترل کنید.
سابقه تشنج یا صرع
مریم گلی ممکن است حاوی مقدار زیادی توژن باشد. این ترکیب شیمیایی می تواند باعث شروع تشنج شود. پس، اگر مبتلا به اختلال تشنج هستید، مریم گلی را بیشتر از مقداری که به طور معمول در غذا استفاده می شود، مصرف نکنید.
جراحی
مریم گلی ممکن است بر سطح قند خون اثر بگذارد. پس، این نگرانی وجود دارد که مریم گلی با کنترل قند خون در حین جراحی و بعد از آن تداخل داشته باشد. پس، حداقل 2 هفته قبل از عمل جراحی، مصرف مریم گلی به عنوان یک دارو را متوقف کنید. (42)
واکنش های حساسیت زا
به طور کلی، هر فرد ممکن است نسبت به گیاهان و ادویه‌های خاصی حساسیت داشته باشد که این حساسیت باید در درجه اول توسط خود فرد و در درجه دوم توسط پزشک تشخیص داده شود. البته این واکنش‌های آلرژیک عوارض جانبی مزمن یا حاد ایجاد نمی‌کنند و بعد از شناسایی گیاه حساسیت‌زا و قطع مصرف آن، عوارض ناشی از آلرژی برطرف خواهد شد.
هیچ شرکت یا هیچ محصولی نمی‌تواند از واکنش‌های آلرژیک بدن‌های مختلف از پیش آگاهی داشته باشد. ناسازگاری بدن با یک یا چند گیاه خاص هر چند به ندرت پیش می‌آید اما به هر حال ممکن است مصرف کنندگانی با آن مواجه شوند.
تداخل دارویی
مریم گلی ممکن است قند خون را کاهش دهد. از داروهای دیابت هم برای کاهش قند خون استفاده می کنند. بنابراین، مصرف مریم گلی همراه با داروهای دیابت ممکن است باعث افت شدید قند خون شود. قند خونتان را در فواصل نزدیک کنترل کنید. ممکن است لازم شود دوز داروهای دیابت خود را تغییر دهید. برخی داروهای دیابت عبارتند از: گلیمپراید (آماریل)، گلیبوراید (دیابتا، گلینازPresTab ، میکروناز)، انسولین، پیوگلیتازون (اکتوز)، روزیگلیتازون (آواندیا)، کلرپروپامید (دیابینیز)، گلیپیزاید (گلوکُترول) و تولبوتامید (اریناز).
داروهای ضدتشنج بر ترکیبات شیمیایی مغز اثر می‌گذارند. مریم گلی هم ممکن است بر ترکیبات شیمیایی مغز اثر بگذارد و به همین دلیل، ممکن است اثربخشی این داروها را کاهش دهد. برخی داروهای ضدتشنج عبارتند از: فنوباربیتال، پریمیدون (مایزولین)، والپروئیک اسید (دپاکین)، گاباپنتین (نورونتین)، کاربامازپین (تگرتول) و فنی‌توئین (دیلانتین).
مریم گلی ممکن است باعث خواب‌آلودگی و گیجی شود. داروهای آرامبخش هم باعث خواب آلودگی می شوند. پس، مصرف مریم گلی همراه با این داروها ممکن است بسیار خواب‌آور باشد. برخی از داروهای آرامبخش عبارتند از: کلونازپام (کلونوپین)، لورازپام (آتیوان)، فنوباربیتال (دوناتال)، زولپیدم (آمبین) (42) و دیازپام (والیوم). (43)
مریم گلی ممکن است سطح برخی از ترکیبات شیمیایی بدن که در مغز، قلب و ... فعالیت می‌کنند را افزایش دهد. داروهای آنتی کولینرژیک نیز می توانند بر این ترکیبات شیمیایی اثر بگذارند. پس، مریم گلی ممکن است اثر این داروها را کاهش دهد. برخی از داروهای آنتی کولینرژیک عبارتند از: آتروپین، اسکوپولامین، بعضی از داروهای مورد استفاده برای آلرژی ها (آنتی هیستامین ها) و بعضی از داروهای مورد استفاده برای افسردگی (داروهای ضدافسردگی).
مریم گلی ممکن است سطح برخی از ترکیبات شیمیایی مغز، قلب و سایر نقاط بدن را افزایش دهد. برخی از داروهایی که برای گلوکوم، آلزایمر و سایر بیماری ها استفاده می شوند نیز بر این ترکیبات شیمیایی اثر می گذارند. پس، مصرف مریم گلی همراه با این داروها ممکن است احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش دهد. برخی از داروهای مورد استفاده برای گلوکوم، آلزایمر و سایر بیماری ها عبارتند از: پیلوکارپین (پیلوکار و غیره)، دونپزیل (Aricept) و تاکرین (Cognex).
به نظر می رسد مریم گلی فشار خون را کاهش می دهد. مصرف مریم گلی همراه با داروهای کاهنده فشار خون ممکن است باعث افت شدید فشار خون شود. برخی از داروهای کاهنده فشار خون بالا عبارتند از: کاپتوپریل (کاپوتن)، انالاپریل (وازوتک)، لوزارتان (کوزار)، والسارتان (دیووان)، دیلتیازم (کاردیزم)، آملودیپین (نورواسک)، هیدروکلروتیازید (هیدرو دیوریل) و فوروسمید (لاسیکس).
برخی از داروها توسط کبد تغییر داده می شوند و تجزیه می‌گردند. مریم گلی ممکن است سرعت تجزیه کبدی برخی داروها را کاهش / افزایش دهد. بنابراین، مصرف مریم گلی همراه با برخی از این داروها می تواند اثرات و عوارض جانبی آنها را افزایش / کاهش دهد. چنانچه دارویی مصرف می کنید که توسط کبد تغییر داده می شود، حتماً قبل از مصرف مریم گلی با پزشکتان مشورت کنید. (43)
کاربرد در طب قدیم
- مریم گلی یکی از قدیمی‌ترین گیاهان دارویی است؛ در طب سنتی، از آن به عنوان دارو برای درمان تب، روماتیسم، تعریق (44) (مانند تعریق شبانه(5))، ناتوانی جنسی، برونشیت های مزمن و همچنین، بیماری های روانی و عصبی (44) (مانند لرزش، افسردگی و سرگیجه(5)) استفاده می کنند.
- از مریم گلی، معمولاً به شکل چای یا دمنوش، برای توقف جریان شیر مادر، دیسمنوره (قاعدگی دردناک)، اسهال، ورم معده، گلو درد، گزش حشرات و ... استفاده می کنند. براساس گزارش ها، از مریم گلی در درمان سرطان ها نیز استفاده می‌شود. (5)
- در طب سنتی ایرانی، برگ های مریم گلی بهبوددهنده هضم غذا، ضد نفخ، ضد اسپاسم، آرام بخش، مسکن، نیروزا، ادرارآور و همچنین، مفید برای اختلالات عملکردی دستگاه گوارش هستند. (3)
مقالات مرتبط
1. Jakovljevi´c, M., Joki´c, S., Molnar, M., Jaši´c, M., Babi´c, J., Juki´c, H., & Banjari, I. (2019). Bioactive Profile of Various Salvia officinalis L. Preparations. Plants, 8(3), 55. Retrieved from https://www.mdpi.com/2223-7747/8/3/55/htm
2. Mehta, D. (2012). Review on Pharmacological profile of Salvia officinalis. Inventi Impact: Planta Activa, 2012(4), 203-207. Retrieved from
3. Miraj, S., & Kiani, S. (2016). A review study of therapeutic effects of Salvia officinalis L. Der Pharmacia Lettre, 8(6), 299-303. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/305147951_A_review_study_of_therapeutic_effects_of_Salvia_officinalis_L
4. Tundis, R., Leporini, M., Bonesi, M., Rovito, S., & Passalacqua, N.G. (2020). Salvia officinalis L. from Italy: A Comparative Chemical and Biological Study of Its Essential Oil in the Mediterranean Context. Molecules, 25(24), 5826. Retrieved from https://www.mdpi.com/1420-3049/25/24/5826
5. A.Khan, I., & A.Abourashed, E. (2010). Leung’s Encyclopedia of Common Natural Ingredients: Used in Food, Drugsand Cosmetics. (Hoboken, Ed.) (3rd ed., p. 845). N.J.: John Wiley & Sons Inc. Retrieved from
6. PDR for herbal medicines. (2000). 2nd ed. Montvale, NJ: Medical Economics Company
7. Skoufogianni, E., Solomou, A.D., Kamperllari, F. & Danalatos, N.G. (2017). Ecology, Cultivation, Composition and Utilization of Salvia officinalis L. in Greece: A Review. Global Advanced Research Journal of Agricultural Science, 6, 449-455. Retrieved from
8. Sá, C.M., Ramos, A.A., Azevedo, M.F., Lima, C.F., Fernandes-Ferreira, M., & Pereira-Wilson, C. (2009). Sage Tea drinking improves lipid profile and antioxidant defences in humans. International Journal of Molecular Sciences, 10, 3937-3950. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2769154/pdf/ijms-10-03937.pdf
9. Alchalabi, S., Shukri, H., Mahmood, R., & Khalid, L.B. (2016). Effect of Salvia officinalis L. (sage) aqueous extract on liver and testicular function of diabetic albino male rats. Journal of Babylon University/Pure and Applied Sciences, 24(2). Retrieved from https://www.iasj.net/iasj/download/4ee91c5f245ed365
10. Lima, C.F., Azevedo, M.F., Araujo, R., Fernandes-Ferreira, M., & Pereira-Wilson, C. (2006). Metformin-like effect of Salvia officinalis (common sage): is it useful in diabetes prevention?. British Journal of Nutrition, 96(2), 326-333. Retrieved from
11. Hamidpour, M., Hamidpour, R., Hamidpour, S., & Shahlari, M. (2014). Chemistry, Pharmacology, and Medicinal Property of Sage (Salvia) to Prevent and Cure Illnesses such as Obesity, Diabetes, Depression, Dementia, Lupus, Autism, Heart Disease, and Cancer. Journal of Traditional and Complementary Medicine, 4(2), 82–88. Retrieved from
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4003706/
12. Behradmanesh, S., Derees, F., & Rafieian-kopaei, M. (2013). Effect of Salvia officinalis on diabetic patients. Journal of Renal Injury Prevention, 2(2), 51-54. Retrieved from http://www.journalrip.com/pdf/jrip-2-51.pdf
13. Eidia, A., & Eidi, M. (2009). Antidiabetic effects of sage (Salvia officinalis L.) leaves in normal and streptozotocin-induced diabetic rats. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 3(1), 40-44. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1871402108001136
14. Pandeya, S.N., Kumar, R., Kumar, A., & Pathak, A.K. (2010). Antidiabetics Review on Natural Products. Research Journal of Pharmacy and Technology, 3(2), 300-318. Retrieved from https://rjptonline.org/HTMLPaper.aspx?Journal=Research+Journal+of+Pharmacy+and+Technology%3bPID%3d2010-3-2-12
15. Kianbakht, S., Nabati, F., & Abas, B. (2016). Salvia officinalis (sage) leaf extract as add-on to statin therapy in hypercholesterolemic type 2 diabetic patients: a randomized clinical trial. International Journal of Molecular and Cellular Medicine, 5(3), 141-148. Retrieved from http://ijmcmed.org/article-1-519-fa.pdf
16. Al-Maamori, J.A. (2011). Evaluation of the Anti-Motility-Related Diarrhoeal Activity of the Sage Tea Salvia officinalis L. in Laboratory Mice. International Journal of Biology, 6(1), 33-36. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/272725912_Evaluation_of_the_Anti-Motility-Related_Diarrhoeal_Activity_of_the_Sage_Tea_Salvia_officinalis_L_in_Laboratory_Mice
17. Theodorou, V., Fioramonti, J., Hachet, T., & Bueno, L. (1991). Absorptive and motor components of the antidiarrhoeal action of loperamide: an in vivo study in pigs. Gut, 32, 1355-1359. Retrieved from https://gut.bmj.com/content/gutjnl/32/11/1355.full.pdf
18. Lima, C.F., Andrade, P.B., Seabra, R.M., Fernandes-Ferreira, M., & Pereira-Wilson, C. (2005). The drinking of a Salvia officinalis infusion improves liver antioxidant status in mice and rats. Journal of Ethnopharmacology, 97(2), 383-389. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378874104005902
19. Singh, M., Aggarwal, H.K., & Aggarwal, S.K. (2012). Significance of the Glutathione-STransferase Activity and the Total Thiols Status in Chronic Alcoholics. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 6(1), 31-33. Retrieved from https://www.jcdr.net/article_fulltext.asp?id=1859
20. Horváthová, E., Srančíková, A., Regendová-Sedláčková, E., Melušová, M., Meluš, V., Netriová, J., … Kozics, K. (2016). Enriching the drinking water of rats with extracts of Salvia officinalis and Thymus vulgaris increases their resistance to oxidative stress. Mutagenesis, 31(1), 51–59. Retrieved from https://academic.oup.com/mutage/article/31/1/51/2622767
21. Everything You Should Know About Oxidative Stress. healthline. Retrieved from https://www.healthline.com/health/oxidative-stress
22. Herna´ndez-Saavedra, D., Pe´rez-Ramı´rez, I.F., Ramos-Go´mez, M., Mendoza-Dı´az, S., Loarca-Pin˜a, G., & Reynoso-Camacho, R. (2016). Phytochemical characterization and effect of Calendula officinalis, Hypericum perforatum, and Salvia officinalis infusions on obesity-associated cardiovascular risk. Medicinal Chemistry Research, 25(1). Retrieved from
23. Ninomiya, K., Matsuda, H., Shimoda, H., Nishida, N., Kasajima, N., Yoshino, T., … Yoshikawa, M. (2004). Carnosic acid, a new class of lipid absorption inhibitor from sage. Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 14(8), 1943-1946. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15050633/
24. Zhu, G., Fang, Q., Zhu, F., Huang, D., & Yang, C. (2021). Structure and Function of Pancreatic Lipase-Related Protein 2 and Its Relationship with Pathological States. Frontiers in Genetics. Retrieved from https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fgene.2021.693538/full#h3
25. Sewell,W.A., Scurr, L.L., Orphanides, H., Kinder, S., & Ludowyke, R.I. (1998). Induction of Interleukin-4 and Interleukin-5 Expression in Mast Cells Is Inhibited by Glucocorticoids. Clinical and Diagnostic Laboratory Immunology, 5(1), 18–23. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC121384/
26. Elwy, A.E.-H.M., & Tabl, G. (2012). Anti-inflammatory and immune regulatory effects of salvia officinalis extract on ova-induced asthma in mice. Life Science Journal, 9, 191-196. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/287265390_Anti-inflammatory_and_immune_regulatory_effects_of_salvia_officinalis_extract_on_ova-induced_asthma_in_mice
27. Gilani, A.H., Rehman, N.U., Khan, A., & Alkharfy, K.M. (2015). Studies on Bronchodilator Activity of Salvia officinalis (Sage): Possible Involvement of K + Channel Activation and Phosphodiesterase Inhibition. Phytotherapy Research, 29(9), 1323-1329. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26032019/
28. What Is Bronchospasm?. healthline. Retrieved from https://www.healthline.com/health/bronchospasm
29. Overview, Bronchodilators. NHS. Retrieved from
30. Smach, M.A., Hafsa, J., Charfeddine, B., Dridi, H., & Limem, K. (2015). Effects of sage extract on memory performance in mice and acetylcholinesterase activity. Annales Pharmaceutiques Françaises, 73(4), 281-288. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25934446/
31. Rees, T.M., & Brimijoin, S. (2003). The role of acetylcholinesterase in the pathogenesis of Alzheimer's disease. Drugs Today (Barc), 39(1), 75-83. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12669110/
32. Akhondzadeh, S., Noroozian, M., Mohammadi, M., Ohadinia, S., Jamshidi, A.H., & Khani, M. (2003). Salvia officinalis extract in the treatment of patients with mild to moderate Alzheimer's disease: A double blind, randomized and placebo-controlled trial. Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics, 28(1), 53-59. Retrieved from
33. Qnais, E.Y., Abu-Dieyeh, M., Abdulla, F.A., & Abdalla, S.S. (2010). The antinociceptive and anti-inflammatory effects of Salvia officinalis leaf aqueous and butanol extracts. Pharmaceutical Biology, 48(10), 1149–1156. Retrieved from
http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.3109/13880200903530763?needAccess=true
34. Melo, G.A.N., Fonseca, J.P., Farinha, T.O., Pinho, R.J., Damião, M.J., Grespan, R., … Cuman, R.K.N. (2012). Anti-inflammatory activity of Salvia officinalis L. Journal of Medicinal Plants Research, 6(35), 4934-4939. Retrieved from https://academicjournals.org/journal/JMPR/article-full-text-pdf/68F7BE616031
35. Ghorbania, A., & Esmaeilizadeh, M. (2017). Pharmacological properties of Salvia officinalis and its components. Journal of Traditional and Complementary Medicine, 7(4), 433–440. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5634728/
36. Abdallah, I.Z.A., Khattab, H.A.H., Sawiress, F.A.R., & El-Banna, R.A.S. (2010). Effect of Salvia Officinalis L. (Sage) Herbs on Osteoporotic Changes in Aged Non-Cycling Female Rats. The Medical Journal of Cairo University, 78(1). Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/299412830_Effect_of_Salvia_Officinalis_L_Sage_Herbs_on_Osteoporotic_Changes_in_Aged_Non-Cycling_Female_Rats
37. Bommer, S., Klein, P., & Suter, A. (2011). First time proof of sage's tolerability and efficacy in menopausal women with hot flushes. Advances in Therapy. 28(6), 490-500. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21630133/
38. Hadri, A., Río, M.A.G., Sanz, J., Coloma, A.G., Idaomar, M., Ozonas, B.R., … Reus, M.I.S. (2010). Cytotoxic activity of α-humulene and transcaryophyllene from Salvia officinalis in animal and human tumor cells. Anales de la Real Academia Nacional de Farmacia, 76(3), 343-356. Retrieved from https://analesranf.com/wp-content/uploads/2010/76_03/7603_03.pdf
39. Yaman, C. (2020). Lemon balm and sage herbal teas: Quantity and infusion time on the benefit of the content. Ciência e Agrotecnologia. Retrieved from https://www.scielo.br/j/cagro/a/xfXGFKfbXFyrg5MXHB6QZvH/?format=pdf&lang=en
40. Grieve, M. Sages. Botanical.com. Retrieved from http://www.botanical.com/botanical/mgmh/s/sages-05.html
41. Walch, S.G., Kuballa, T., Stühlinger, W., & Lachenmeier, D.W. (2011). Determination of the biologically active flavour substances thujone and camphor in foods and medicines containing sage (Salvia officinalis L.). Chemistry Central Journal, 5(44). Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3155476/
42. Sage. WebMD. Retrieved from https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-504/sage
43. SAGE. (6/11/2021). RxList. Retrieved from https://www.rxlist.com/sage/supplements.htm#Interactions
44. Said-Al Ahl, H., Hussein, M.S., Gendy, A.S.H., & Tkachenko, K.G. (2015). Quality of Sage (Salvia officinalis L.) Essential Oil Grown in Egypt. International Journal of Plant Research, 1(4), 119-123. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/278301145_Quality_of_Sage_Salvia_officinalis_L_Essential_Oil_Grown_in_Egypt
???site.plant.articles???
هشتگ
محصولات مرتبط
منابع
1. Jakovljevi´c, M., Joki´c, S., Molnar, M., Jaši´c, M., Babi´c, J., Juki´c, H., & Banjari, I. (2019). Bioactive Profile of Various Salvia officinalis L. Preparations. Plants, 8(3), 55. Retrieved from https://www.mdpi.com/2223-7747/8/3/55/htm
2. Mehta, D. (2012). Review on Pharmacological profile of Salvia officinalis. Inventi Impact: Planta Activa, 2012(4), 203-207. Retrieved from
3. Miraj, S., & Kiani, S. (2016). A review study of therapeutic effects of Salvia officinalis L. Der Pharmacia Lettre, 8(6), 299-303. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/305147951_A_review_study_of_therapeutic_effects_of_Salvia_officinalis_L
4. Tundis, R., Leporini, M., Bonesi, M., Rovito, S., & Passalacqua, N.G. (2020). Salvia officinalis L. from Italy: A Comparative Chemical and Biological Study of Its Essential Oil in the Mediterranean Context. Molecules, 25(24), 5826. Retrieved from https://www.mdpi.com/1420-3049/25/24/5826
5. A.Khan, I., & A.Abourashed, E. (2010). Leung’s Encyclopedia of Common Natural Ingredients: Used in Food, Drugsand Cosmetics. (Hoboken, Ed.) (3rd ed., p. 845). N.J.: John Wiley & Sons Inc. Retrieved from
6. PDR for herbal medicines. (2000). 2nd ed. Montvale, NJ: Medical Economics Company
7. Skoufogianni, E., Solomou, A.D., Kamperllari, F. & Danalatos, N.G. (2017). Ecology, Cultivation, Composition and Utilization of Salvia officinalis L. in Greece: A Review. Global Advanced Research Journal of Agricultural Science, 6, 449-455. Retrieved from
8. Sá, C.M., Ramos, A.A., Azevedo, M.F., Lima, C.F., Fernandes-Ferreira, M., & Pereira-Wilson, C. (2009). Sage Tea drinking improves lipid profile and antioxidant defences in humans. International Journal of Molecular Sciences, 10, 3937-3950. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2769154/pdf/ijms-10-03937.pdf
9. Alchalabi, S., Shukri, H., Mahmood, R., & Khalid, L.B. (2016). Effect of Salvia officinalis L. (sage) aqueous extract on liver and testicular function of diabetic albino male rats. Journal of Babylon University/Pure and Applied Sciences, 24(2). Retrieved from https://www.iasj.net/iasj/download/4ee91c5f245ed365
10. Lima, C.F., Azevedo, M.F., Araujo, R., Fernandes-Ferreira, M., & Pereira-Wilson, C. (2006). Metformin-like effect of Salvia officinalis (common sage): is it useful in diabetes prevention?. British Journal of Nutrition, 96(2), 326-333. Retrieved from
11. Hamidpour, M., Hamidpour, R., Hamidpour, S., & Shahlari, M. (2014). Chemistry, Pharmacology, and Medicinal Property of Sage (Salvia) to Prevent and Cure Illnesses such as Obesity, Diabetes, Depression, Dementia, Lupus, Autism, Heart Disease, and Cancer. Journal of Traditional and Complementary Medicine, 4(2), 82–88. Retrieved from
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4003706/
12. Behradmanesh, S., Derees, F., & Rafieian-kopaei, M. (2013). Effect of Salvia officinalis on diabetic patients. Journal of Renal Injury Prevention, 2(2), 51-54. Retrieved from http://www.journalrip.com/pdf/jrip-2-51.pdf
13. Eidia, A., & Eidi, M. (2009). Antidiabetic effects of sage (Salvia officinalis L.) leaves in normal and streptozotocin-induced diabetic rats. Diabetes & Metabolic Syndrome: Clinical Research & Reviews, 3(1), 40-44. Retrieved from https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1871402108001136
14. Pandeya, S.N., Kumar, R., Kumar, A., & Pathak, A.K. (2010). Antidiabetics Review on Natural Products. Research Journal of Pharmacy and Technology, 3(2), 300-318. Retrieved from https://rjptonline.org/HTMLPaper.aspx?Journal=Research+Journal+of+Pharmacy+and+Technology%3bPID%3d2010-3-2-12
15. Kianbakht, S., Nabati, F., & Abas, B. (2016). Salvia officinalis (sage) leaf extract as add-on to statin therapy in hypercholesterolemic type 2 diabetic patients: a randomized clinical trial. International Journal of Molecular and Cellular Medicine, 5(3), 141-148. Retrieved from http://ijmcmed.org/article-1-519-fa.pdf
16. Al-Maamori, J.A. (2011). Evaluation of the Anti-Motility-Related Diarrhoeal Activity of the Sage Tea Salvia officinalis L. in Laboratory Mice. International Journal of Biology, 6(1), 33-36. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/272725912_Evaluation_of_the_Anti-Motility-Related_Diarrhoeal_Activity_of_the_Sage_Tea_Salvia_officinalis_L_in_Laboratory_Mice
17. Theodorou, V., Fioramonti, J., Hachet, T., & Bueno, L. (1991). Absorptive and motor components of the antidiarrhoeal action of loperamide: an in vivo study in pigs. Gut, 32, 1355-1359. Retrieved from https://gut.bmj.com/content/gutjnl/32/11/1355.full.pdf
18. Lima, C.F., Andrade, P.B., Seabra, R.M., Fernandes-Ferreira, M., & Pereira-Wilson, C. (2005). The drinking of a Salvia officinalis infusion improves liver antioxidant status in mice and rats. Journal of Ethnopharmacology, 97(2), 383-389. Retrieved from http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378874104005902
19. Singh, M., Aggarwal, H.K., & Aggarwal, S.K. (2012). Significance of the Glutathione-STransferase Activity and the Total Thiols Status in Chronic Alcoholics. Journal of Clinical and Diagnostic Research, 6(1), 31-33. Retrieved from https://www.jcdr.net/article_fulltext.asp?id=1859
20. Horváthová, E., Srančíková, A., Regendová-Sedláčková, E., Melušová, M., Meluš, V., Netriová, J., … Kozics, K. (2016). Enriching the drinking water of rats with extracts of Salvia officinalis and Thymus vulgaris increases their resistance to oxidative stress. Mutagenesis, 31(1), 51–59. Retrieved from https://academic.oup.com/mutage/article/31/1/51/2622767
21. Everything You Should Know About Oxidative Stress. healthline. Retrieved from https://www.healthline.com/health/oxidative-stress
22. Herna´ndez-Saavedra, D., Pe´rez-Ramı´rez, I.F., Ramos-Go´mez, M., Mendoza-Dı´az, S., Loarca-Pin˜a, G., & Reynoso-Camacho, R. (2016). Phytochemical characterization and effect of Calendula officinalis, Hypericum perforatum, and Salvia officinalis infusions on obesity-associated cardiovascular risk. Medicinal Chemistry Research, 25(1). Retrieved from
23. Ninomiya, K., Matsuda, H., Shimoda, H., Nishida, N., Kasajima, N., Yoshino, T., … Yoshikawa, M. (2004). Carnosic acid, a new class of lipid absorption inhibitor from sage. Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, 14(8), 1943-1946. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15050633/
24. Zhu, G., Fang, Q., Zhu, F., Huang, D., & Yang, C. (2021). Structure and Function of Pancreatic Lipase-Related Protein 2 and Its Relationship with Pathological States. Frontiers in Genetics. Retrieved from https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fgene.2021.693538/full#h3
25. Sewell,W.A., Scurr, L.L., Orphanides, H., Kinder, S., & Ludowyke, R.I. (1998). Induction of Interleukin-4 and Interleukin-5 Expression in Mast Cells Is Inhibited by Glucocorticoids. Clinical and Diagnostic Laboratory Immunology, 5(1), 18–23. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC121384/
26. Elwy, A.E.-H.M., & Tabl, G. (2012). Anti-inflammatory and immune regulatory effects of salvia officinalis extract on ova-induced asthma in mice. Life Science Journal, 9, 191-196. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/287265390_Anti-inflammatory_and_immune_regulatory_effects_of_salvia_officinalis_extract_on_ova-induced_asthma_in_mice
27. Gilani, A.H., Rehman, N.U., Khan, A., & Alkharfy, K.M. (2015). Studies on Bronchodilator Activity of Salvia officinalis (Sage): Possible Involvement of K + Channel Activation and Phosphodiesterase Inhibition. Phytotherapy Research, 29(9), 1323-1329. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26032019/
28. What Is Bronchospasm?. healthline. Retrieved from https://www.healthline.com/health/bronchospasm
29. Overview, Bronchodilators. NHS. Retrieved from
30. Smach, M.A., Hafsa, J., Charfeddine, B., Dridi, H., & Limem, K. (2015). Effects of sage extract on memory performance in mice and acetylcholinesterase activity. Annales Pharmaceutiques Françaises, 73(4), 281-288. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25934446/
31. Rees, T.M., & Brimijoin, S. (2003). The role of acetylcholinesterase in the pathogenesis of Alzheimer's disease. Drugs Today (Barc), 39(1), 75-83. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12669110/
32. Akhondzadeh, S., Noroozian, M., Mohammadi, M., Ohadinia, S., Jamshidi, A.H., & Khani, M. (2003). Salvia officinalis extract in the treatment of patients with mild to moderate Alzheimer's disease: A double blind, randomized and placebo-controlled trial. Journal of Clinical Pharmacy and Therapeutics, 28(1), 53-59. Retrieved from
33. Qnais, E.Y., Abu-Dieyeh, M., Abdulla, F.A., & Abdalla, S.S. (2010). The antinociceptive and anti-inflammatory effects of Salvia officinalis leaf aqueous and butanol extracts. Pharmaceutical Biology, 48(10), 1149–1156. Retrieved from
http://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.3109/13880200903530763?needAccess=true
34. Melo, G.A.N., Fonseca, J.P., Farinha, T.O., Pinho, R.J., Damião, M.J., Grespan, R., … Cuman, R.K.N. (2012). Anti-inflammatory activity of Salvia officinalis L. Journal of Medicinal Plants Research, 6(35), 4934-4939. Retrieved from https://academicjournals.org/journal/JMPR/article-full-text-pdf/68F7BE616031
35. Ghorbania, A., & Esmaeilizadeh, M. (2017). Pharmacological properties of Salvia officinalis and its components. Journal of Traditional and Complementary Medicine, 7(4), 433–440. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5634728/
36. Abdallah, I.Z.A., Khattab, H.A.H., Sawiress, F.A.R., & El-Banna, R.A.S. (2010). Effect of Salvia Officinalis L. (Sage) Herbs on Osteoporotic Changes in Aged Non-Cycling Female Rats. The Medical Journal of Cairo University, 78(1). Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/299412830_Effect_of_Salvia_Officinalis_L_Sage_Herbs_on_Osteoporotic_Changes_in_Aged_Non-Cycling_Female_Rats
37. Bommer, S., Klein, P., & Suter, A. (2011). First time proof of sage's tolerability and efficacy in menopausal women with hot flushes. Advances in Therapy. 28(6), 490-500. Retrieved from https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21630133/
38. Hadri, A., Río, M.A.G., Sanz, J., Coloma, A.G., Idaomar, M., Ozonas, B.R., … Reus, M.I.S. (2010). Cytotoxic activity of α-humulene and transcaryophyllene from Salvia officinalis in animal and human tumor cells. Anales de la Real Academia Nacional de Farmacia, 76(3), 343-356. Retrieved from https://analesranf.com/wp-content/uploads/2010/76_03/7603_03.pdf
39. Yaman, C. (2020). Lemon balm and sage herbal teas: Quantity and infusion time on the benefit of the content. Ciência e Agrotecnologia. Retrieved from https://www.scielo.br/j/cagro/a/xfXGFKfbXFyrg5MXHB6QZvH/?format=pdf&lang=en
40. Grieve, M. Sages. Botanical.com. Retrieved from http://www.botanical.com/botanical/mgmh/s/sages-05.html
41. Walch, S.G., Kuballa, T., Stühlinger, W., & Lachenmeier, D.W. (2011). Determination of the biologically active flavour substances thujone and camphor in foods and medicines containing sage (Salvia officinalis L.). Chemistry Central Journal, 5(44). Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3155476/
42. Sage. WebMD. Retrieved from https://www.webmd.com/vitamins/ai/ingredientmono-504/sage
43. SAGE. (6/11/2021). RxList. Retrieved from https://www.rxlist.com/sage/supplements.htm#Interactions
44. Said-Al Ahl, H., Hussein, M.S., Gendy, A.S.H., & Tkachenko, K.G. (2015). Quality of Sage (Salvia officinalis L.) Essential Oil Grown in Egypt. International Journal of Plant Research, 1(4), 119-123. Retrieved from https://www.researchgate.net/publication/278301145_Quality_of_Sage_Salvia_officinalis_L_Essential_Oil_Grown_in_Egypt
